Doel van de WHO-code
De WHO-code legt reclame voor babyvoeding aan banden met als doel een veilige en geschikte voeding voor zuigelingen en wil daaraan een bijdrage door:
- Borstvoeding te beschermen en te bevorderen.
- Te zorgen dat vervangingsmiddelen voor moedermelk – wanneer nodig – juist worden gebruikt.
- Te bevorderen dat ouders voldoende en juiste voorlichting krijgen.
- Richtlijnen te stellen aan de verkoop van en reclame voor babyvoeding.
De WHO-code is opgesteld door vertegenwoordigers van zorgverleners, consumenten, overheden en fabrikanten van babyvoeding, en heeft de status van een internationale richtlijn. Dat betekent dat fabrikanten die de code overtreden niet gestraft kunnen worden, ook al hebben ze beloofd zich aan de code te zullen houden. Sancties zijn wel mogelijk als een land de code opneemt in zijn eigen wetgeving.
Inhoud
De WHO-code regelt de marketing van alle producten die verkocht worden als vervangingsmiddelen voor moedermelk. Producten die onder de code vallen zijn:
- volledige zuigelingenvoeding
- opvolgmelk
- andere voedingsmiddelen voor baby’s onder de vier maanden, zoals sapjes, theeën en fruithapjes flessen en spenen.
Speerpunten
- Geen op het grote publiek is gerichte reclame voor bovenstaande producten, niet in de media en niet op de verkooppunten.
- Geen gratis monsters aan moeders van zuigelingen of zwangere vrouwen.
- Geen geschenken uitdelen aan moeders van zuigelingen, zwangere vrouwen en mensen die in de gezondheidszorg werken, rechtstreeks of onrechtstreeks door de fabrikanten.
- Geen gratis of goedkope levering van kunstvoeding aan instellingen in de, behalve voor zuigelingen die alléén kunnen worden gevoed met vervangingsmiddelen voor moedermelk.
- Geen verkoop bevorderende activiteiten binnen instellingen van gezondheidszorg.
- Geen direct contact van de fabrikant met zwangere vrouwen en moeders van zuigelingen.
- Verplichte mededeling op de verpakking van kunstvoeding dat borstvoeding de beste voeding voor zuigelingen is, plus duidelijke instructies in de landstaal over de juiste bereiding.
- Geen idealisering van kunstvoeding op de verpakking in tekst of afbeeldingen.
- Geen foto’s van baby’s op de verpakking zijn.
- De voorlichting door fabrikanten aan werkers in de gezondheidszorg dient feitelijk en wetenschappelijk te zijn.
Naleving
IBFAN, International Baby Food Action Network, volgt de naleving van de WHO-code nauwkeurig. Iedere twee à drie jaar brengt IBFAN een rapport uit met een overzicht van alle overtredingen. Deze rapportage wordt gebruikt om de lobby te versterken, vooral tijdens de World Health Assembly (WHA), in de hoop dat meer landen de WHO-code vastleggen in nationale wetgeving. Deze Breaking the Rules, Stretching the Rules rapporten en de rapporten per bedrijf en per land zijn te vinden op de IBFAN site.
De WHO Code is in enkele landen volledig opgenomen in de wetgeving, inclusief de aanvullingen. In enkele landen is er niets overgenomen in de wetgeving en in veel landen, waaronder Nederland en België, is alleen de oorspronkelijke Code gedeeltelijk als wet overgenomen. Het overgenomen deel betreft uitsluitende de reclame (inclusief cadeautjes en af- en aanprijzingen) voor kunstvoeding nr. 1 of eerste leeftijdsmelk gericht op het publiek. Zowel onder de Code als in de wetgeving is zuiver wetenschappelijke, feitelijke informatie van de fabrikant naar de zorgverlener wel toegestaan. Het informeren van ouders over de keuze voor en het gebruik van kunstvoeding is voorbehouden aan zorgverleners en kan niet uit reclame uitingen worden verkregen.